Skender

Vorige week maandag stond er een interview met Marcel Heymans (het gezicht van de Belgische platenindustrie) in De Tijd. Heymans kondigde daar in aan dat de Belgische wetgeving over auteursrechten dit jaar zou worden aangepast aan de European Union Copyright Directive (EUCD). Die EUCD is een Europees verdrag uit 2001 dat vergelijkbaar is met de Amerikaanse Digital Millennium Copyright Act (DMCA).

De bedoeling van zowel de DMCA als de EUCD is om de auteursrechten-wetgeving aan te passen aan het internet. Op zich is dat een goede zaak, maar ze gaan daar zeer ver in: ze verbieden het omzeilen van beveiligingen. Dit klinkt misschien logisch, maar het is het niet. De technologie komt zo boven de wet te staan.

Onder de huidige wetgeving heb je het recht om van een CD een kopie te maken voor persoonlijk gebruik. De artiesten worden hiervoor vergoed met de opbrengst van een heffing op lege CD's. Tegenwoordig wordt dat door allerlei kopiëer-beveiligingen bemoeilijkt, maar niet onmogelijk gemaakt. Er bestaan (nog?) geen waterdichte beveiligingen. Maar de EUCD geeft die beveiligingen een wettelijke bescherming. Je mag een beveiliging niet omzeilen. De reden waarom je hem wilt omzeilen doet niet langer ter zake, het omzeilen op zich is strafbaar. Gedaan dus met het recht om een back-up te maken van je CD's.

Ik ben op zoek gegaan naar het wetsontwerp dat de EUCD in België moet invoeren. Je kunt het nalezen op de webstek van De Kamer. (Het gaat om dit PDF-document.) Ik ben geen jurist en heb het lange, onoverzichtelijke wetsvoorstel ook niet helemaal uitgeplozen. Maar ik vrees dat het omzeilen van beveiligingen binnenkort ook in België verboden zal zijn. Lees er de artikels 19 (pagina 51) en 26 (pagina 71) maar eens op na: "Eenieder die een doeltreffende technische voorziening omzeilt en dat weet of redelijkerwijs behoort te weten, is schuldig aan een misdrijf dat wordt bestraft overeenkomstig de artikelen 14 tot 17." Ook het maken van software om beveiligingen te omzeilen, het verspreiden van dergelijke software en de verspreiding van informatie over het omzeilen van beveiligingen worden door deze wet verboden.

Dit lijstje voorbeelden toont aan wie door deze wet allemaal in de problemen kan komen:

• Iedere Linux-gebruiker die een legaal aangekochte DVD bekijkt op zijn computer, is strafbaar! De inhoud van een DVD-video is versleuteld. Om een DVD te kunnen afspelen, moet je hem eerst kunnen ontcijferen. Linux DVD spelers doen dit op basis van een programma van de Noor Jon Johansen. Johansen kraakte de DVD versleuteling. Dat is niet illegaal omdat zijn enige doel was om legaal aangekochte DVD's te kunnen bekijken. Maar door de EUCD kan het gebruik en de verspreiding van Johansens software verboden worden.
• Een beveiligingsexpert kan de bevindingen van zijn onderzoek niet langer publiceren, zonder het risico te lopen daarvoor vervolgd te worden op basis van de EUCD.
• Er bestaat software die je kunt gebruiken om te testen hoe veilig jouw netwerk of jouw computer is. Omdat ook mensen met minder goede bedoelingen deze software kunnen gebruiken om te kijken hoe onveilig jouw netwerk is, kunnen de makers van dergelijke software in de problemen komen door de EUCD.
• Reverse engineering mag niet meer als het gaat om bestandsformaten of protocollen die een vorm van beveiliging bevatten. Als je bijvoorbeeld een office suite op de markt brengt die moet concureren met Microsoft Office, kun je in de problemen komen als je er voor wil zorgen dat jouw office ook Microsoft Office bestanden kan openen. Zeker als je ook bestanden wilt kunnen openen die met een wachtwoord beveiligd zijn.
• Na het publiceren van de lijst VRT-MP3-bestanden, heb ik me de bedenking gemaakt dat het doel van de VRT mediaspeler misschien is om te vermijden dat je die MP3s kunt downloaden. Als dat zo is, is het goed mogelijk dat ik door de publicatie van die lijst de EUCD geschonden heb. Ook al was het alleen maar mijn bedoeling om er voor te zorgen dat de dienstverlening van de openbare omroep voor alle computergebruikers beschikbaar zou zijn en niet enkel voor Windows-gebruikers.

De EUCD is heel ruim en zal dan ook heel vaak geschonden worden. Het is onwaarschijnlijk dat iedereen die de EUCD overtreedt in de problemen zal komen. Maar de EUCD creëert een vorm van willekeur. Als een bedrijf zich stoort aan jouw website omdat je beweert dat hun software niet zo veilig is als zij zeggen, dan sturen ze jou of je provider een brief met de vraag om je website te verwijderen. Wie heeft in zo'n geval de tijd, de moed en het geld om het tot een rechtzaak te laten komen? De kans bestaat trouwens dat je die rechtzaak verliest omdat je informatie hebt verspreid die kan helpen bij het omzeilen van een beveiliging.

Nogmaals: ik ben geen jurist. Misschien is het met die EUCD niet zo erg gesteld als ik denk. Maar voordat het auteursrecht zo drastisch wordt aangepast, moet daar op z'n minst uitgebreid over gedebatteerd worden. Het ziet er niet naar uit dat dit zal gebeuren. Deze wet is de toepassing van een Europese richtlijn. Voor parlementsleden is dat routine, velen onder hen zullen dit goedkeuren zonder het te lezen. We moeten hen op z'n minst aanzetten om over de gevolgen van dit wetsvoorstel na te denken. Mail hen dus, stuur hen brieven, bel hen. Zeg hen dat je bezorgd bent over deze wet, vraag hen uit te zoeken of je een beveiligde CD nog wel mag kopiëren en of je nog wel naar DVD's mag kijken met behulp van vrije software. Zet ook anderen aan om dit te doen. Ik heb wat tekeningetjes gemaakt die je eventueel op je site kunt zetten. Deze tekst mag je gerust volledig of gedeeltelijk overnemen om het debat over de EUCD wat aan te wakkeren.

Richt je pijlen vooral op de leden van de Commissie voor het Bedrijfsleven, het Wetenschapsbeleid, het Onderwijs, de Nationale wetenschappelijke en culturele instellingen, de Middenstand en de Landbouw . Daar wordt het voorstel besproken (de lijst staat hier). Verwijs naar Parlementair Document 51K1137: "Wetsontwerp houdende de omzetting in Belgisch recht van de Europese richtlijn 2001/29/EG van 22 mei 2001 betreffende de harmonisatie van bepaalde aspecten van het auteursrecht en de naburige rechten in de informatiemaatschappij". Als we de EUCD in België nog willen tegenhouden (of afzwakken) zullen we onverwijld in actie moeten schieten!